Back to top

[115] Ejusdem Guidonis Aretini De sex motibus vocum ad se invicem et dimensione earum.

Incipit de sex motibus vocum ad se invicem et dimensione earum.

Omnibus ecce modis descripta relatio vocis.

Est tonus, in numeris superantur ut octo novenis;

Semitonus cujus de nomine nomen ademit;

Ditonus atque senis, diatessaron omne retinebunt:

Idque facit notum quadro discrimine totum.

Cui superadde tonum, videas diapente sonorum;

Atque tribus fissum totum signabit idipsum.

In medio summe diapason nectis utrumque,

Namque sonum duplicem simplo se reddit eumdem.

Adde duplex senos videas motus diatriton

Ditonus et semis, quia ditonus alter habetur.

Motibus his cursum faciet sine musica nullum.

[116] Est aliquid factum, numero modulante, relatum,

Idque latet fixum, patet intendendo remissum.

[De modis qui vulgo tropi dicuntur]

Est modus ad reliquos phtongi collatio phtongos;

Dant collata modum sibimet discrimina vocum;

Quam tonus atque semis sequitur vox protus habetur:

Deuterus et tritus quid si sapit ordo vicinus;

Hisque tono tantum placuit differre tetrardum;

Ditonus et semis cujus mox jura sequuntur.

Musica vox horum nulla est sine lege modorum,

Quos tantum vulgus sentit de fine petulcus.

De divisione modorum

Quatuor autenti plagas geminantur adeptis.

Ni quartus simplex septem discrimina firmet;

Unde poeta canit: septum discrimina vocum,

Septimus octavo similis quapropter adhesit.

Ex quibus authenti grave sunt discrimen adepti,

Cum plage voces tenues cupiantque minores;

In quibus ad modicum tamen et collatio distat.

Quos si forte duos uni vis scribere voci,

Quatuor in reliquis primatum delta tenebit.

[De concordia sonorum]

Enthymema sonos claudit, signatque remotos

Concordant flexu diatessaron addita nexum;

Comparat intentos diapente relatio gressus,

Sustenet ambarum spatium diapason, et harum;

Refert alterius cum suscipit altera vires.

Unde duo signum variant loca cujus ad ipsum.