| Actions |
|---|
[f.25r] Ratio sequitus est ista
Si aliquis vult scire sequitum oportet se scire sex rationes videlicet bene cantum firmum et cognoscere si cantus ascendit uel descendit et scire quid est condordantia et quid est discordantia et quid est consonantia et scire si sequitus debet incipere in voce uel in secunda uel in quarta uel in quinta quia sequitus non est nisi ij quarta aliqua vice quinta.
Nota quid est diffinitio rationis stricte [?] videlicet quando duo cantatores cantant simul in eadem voce et concordantia et stricti [?] cantatores qui cantant vnus stet firmus in vna nota videlicet in ut ueluti alijs notis et alius cantator precedat vnam notam uel quartam uel quintam supra sotium videlicet re super ut et est seconda et discordantia et fa supra ut est quarta et est similiter discordantia et sol supra ut est quinta et est cosonantia.
Item ille qui facit sequitum debet incipere semper in voce Si cantus ascendit tertiam videlicet ut mi uel quinta videlicet re.la. similiter in voce.
Et si descendit de secunda videlicet. c ut uel la secunda debet semper incipere in quartam.
Item debet semper incipere in secundam si cantus ascendit videlicet ut.re.mi.fa.sol. et debet secondare per secondam vsque subtus sol et subtus mi quando cantus ascedit ut re mi fa sol et subtus re quando cantus ascendit ut re mi fa et omnes alie note que descedunt videlicet la sol fa mi re ut uel per alium modum semper debet descendere per quartam usque subtus re quia post ea debet uenire in uoce cum socio quia sic finitur semper cantus.
Versus. Ex vna sursum tertia infra.
Ex vna infra tertia sursum.
Ex tertia sursum vna infra.
Ex tertia infra vna sursum.
Ex quarta sursum tene par.
Ex quarta infra tene par.
Ex quinta sursum vna sursum.
Ex quinta infra vna infra.
Ex sexta sursum tertia sursum.
Due note equales si eris ad octauam. descende quartam gradatim si eris ad quintam ascendere quartam et sic de omnibus notis.
Omnes eius note que ascendunt uolunt equales. uel ij omnes note que descendunt volunt quartam et hoc non moueatur.
OCto sunt toni quorum primus et secundus habent finem in re. Tertius et quartus In Mi Quintus et sextus in fa Septimus et octauus in sol uel ut vnde datur regula talis.
Omnis enim cantus terminatus in re est primi toni siue secundi et hoc dupliciter aut seculorum sequens incipit in alamire aut in ffaut si in alamire sic est primi toni si in ffaut sic est secondi toni.
Omnis cantus terminatus in mi est tertij toni siue quarti et hoc dupliciter aut seculorum sequens incipit in la aut in fa si in la sic est quarti toni si in fa sic est tertij toni.
Omnis cantus terminatus in fa est quinti toni siue sexti et hoc dupliciter aut seculorum sequens incipit in alamire aut in csolfaut si in alamire. sic est sexti toni si in csolfaut sic est quinti toni.
Omnis cantus terminatus in sol uel in ut est septimi toni siue octaui etiam hoc dupliciter Aut seculorum sequens Incipit in sol uel in fa. si in sol sic eset septimi toni si in fa sic est octaui toni.
[f.25v] Item octo sunt toni quorum quatuor sunt pares et quatuor impares.
Impares possunt ascendere supra fines suos usque ad octauas uoces et per licentiam ad nonas et non possunt descendere sub fines suos nisi vnam vocem et per licentiam ad secondam.
Pares autem posunt ascendere supra fines suos ad quintas uoces et per licentiam ad sextas et possunt descendere sub fines suos ad quartas voces et per licentiam ad quintas si autem ascendunt uel descendunt. In regulares sunt.
Sciendum est quod quatuor sunt fines principales in quibus omnis cantus debet finiri. D E F G duo autem sunt colaterares. a in regula et e in regula.
Est in d uel in a primus tonus aut secondus tertius aut quartus in e uel in b recolontur.
Et quandoque per a quartum finire uidemus quintus in f uel in c nec sextus ad hoc remouetur septimus et octauus in sola g requiescunt.
Primus cum sexto fa sol fa semper habento.
Tertius et octauus ut re fa sitque secondus La sol la quartus. ut mi sol uel fa la re fa sit tibi quintus.
Septimus et sextus dant fa mi re mi quoque primus.
Quintus et octauus fa sol faque sol fa mi re quoque quartus.
Et nota quod uersus responsorum incipiunt finiunt ibi ubi incipiunt seculorum exceptis secondo sexto et octauo per tertiam vocem Infra.
Audent breuitate moderni quandocumque punctus quadrus aut quadrata quod idem est actum habet a parte dextra descendende loga vocatur ut hic. Longa plica ascendens et descendens sic formatur duplex uero longa sic formatur. breuis uero sic breuis plica ascendens et descendens sic formatur. semibreuis uero sic et plicari non potest de valore predictarum et sciendum est quod de ligatis et non ligatis idem est Iuditium longa ante longam valet tria tempora ut hic longa perfecta uocatur longa trium temporum Imperfecta duorum ut hic
Duples longa ualet sex tempora ut hic quandocumque sola breuis uel ualor vnius breuis sequitur longam imperficit eam ut hic. si autem sola breuis uel ualor unius breuis precedit longam Inperficit eam vt hic Nisi per diuisionem modi aliter distingatur vt hic
Tunc prima longa habebit tria tempora et breuis sequens refertur ad longam sequentem et inperficit eam.
Omnes breues sunt equales nisi tribus modis. primus est quandocumque Inter duas longas due breues inueniuntur tunc ualor prime breuis usque tempus breuis vltima usque usque duo tempora et vocatur altera breuis longe autem ambe erunt perfecte ut hic. nisi per diuisiones modi aliter distingatur ut sic
Tunc ambe breues erunt equales et prima uel ualor prime breuis Inperficit primam longam secunda uero ultimam. Si autem breues inueniantur inter duas longas predicte predicte breues erunt equales et ambe longe erunt perfecte ut hic. Nixi per diuixionem modi aliter distingatur vt hic
Tunc plica breues Inperficit primam longam seconda breuis vsque vnum tempus. Tertia uero duo et est altera breuis et hoc secundum quod breues fiunt inequales. Tertio autem si plures breues inueniantur inter duas longas quam tres uel etiam [f.26r] si non prima longa maneat et tunc computentur tres et tres pro perfectione et si in fine due breues remaneant tunc vltima breuis habebit duo tempora et erit altera breuis ut hic
Quandocumque due semibreues Inter duas longas uel breues uel breuem uel longam uel e contra Inueniantur prima semibreuis habebit vnum tempus semibreue secunda duo si autem tres erunt equales ut hic
Si autem quatuor tunc semper due pro recta breui computentur ut hic
Et sciendum est quod quandocumque plures semibreues inueniantur in vna longas uel breues uel longam uel breuem et e contra quam tres omnes erunt equales. Sed semper primo semper due semibreues pro breui computentur In fine autem tres si remaneant ut hic. Nixi per diuisionem modi aliter distingatur ut hic.
Quandocumque secundus punctus est altior primo et primus caret omni eo tractu cum proprietaetate dicitur vt hic.
Quandocumque primus pontus altior est secondo habens tractum a parte sinistra descendentem cum proprietate. dicitur ut hic
Omnis ligatura cum proprietate prima est breuis et vocatur cum proprietate quando ipsi aditur filum ante qua formetur e in ligatura cuius secundus ponetur descendit vt hic.
Vel quando primus punctus est sine tractu et In ligatura cuius secundus punctus est altior. vt hic.
Quandocumque secundus punctus est altior primo et primus punctus tractum habet a parte dextra descendentem sine proprietate dicitur ut hic.
Quandocumque vero primus punctus altior est secondo et ille punctus primus caret quasi ligatura tractu sine proprietate dicitur ut hic.
Omnis ligatura sine proprietate prima est longa et uocatur sine proprietate quando primus punctus sine aliquo tractu est in ligatura descendit ut hic.
Vel quando aditur filum prime note ante quam formetur uersus dextram in ligatura breuis secundus puctatur altiorem primo ut hic.
Opposita proprietas est quandocumque In primo puncto ligature ascendentis uel descendentis tractus ascendens inuenitur vt hic.
Omnis opposita proprietas signum semibreue duorum ut hic.
Quandocumque ultimus recte stat supra penultimam cum perfectione dicitur ut hic.
Quandocumque in fine punctus quadratus invenitur sub penultimo cum perfectione dicitur ut hic.
[f.26v] Omnis perfectio longa et uocatur perfectio quando ultimus punctus est quadratus in ligatura cuius ultimus punctus descendit ut hic.
Vel quando vltimus ponctus est directe supra penultimam in ligatura cuius penultimus punctus ascendit ut hic.
Quandocumque vltimus ponctus ab obliquo supra penultimum imperfecta uocatur ut hic.
Quandocumque due note in vno corpore obliquo in fine ligature inueniuntur imperfecte ea uocantur ut hic.
Omnis imperfecta breuis et uocatur imperfecta quando vltimus punctus alicuius ligature trahitur ab obliquo in ligatura cuius vltimus punctus descendit ut hic.
Vel quando vltimus punctus non est directe supra penultimam in ligatura cuius penultimus punctus ascendit ut hic.
Omnes medie breues nisi per oppositam proprietatem deffendatur tunc enim quandocumque medierunt semibreues ut hic.
Ratio quia nulla semibreuis sola esse potest item plures quam due non possunt per se stare ligate ut hic.
Quandocumque in fine ligature punctus quartus plicatur pro longa cantatur ut hic.
Quandocumque due note in vno corpore obliquo In fine ligature inueniuntur plicare pro breui dicuntur ut hic.
Nota quod sicut superius in notis debita mensura per trinarium numerum tempus dimonstratur ita ut in paucis sequentibus obseruatur idem numerus et mensura preterea inequaliter figurantur pausa igitur figurata per tria spacia longe perfecte tempus in se optinent uel mensuram pausa duo spacia comprehendens mensuram breuis alterius uel imperfecte demostrat pausa uero spacium [f.27r] solum tenens rectam breuem Insinuat pausa comprehendens spacij duas partes maioris semibreuis tempus mensuratur pausa etiam parte tantum spacij comprehendens semibreui ponitur pro minori pausa uero que omnia spacia comprehendit ter cantus ibi finiri debeant finis pactorum merito appelatur. Exempla harum omnium hic patet.
MOdus in musica est debita mensuratio temporis voce per loga et breues notas se in breues duplices longas ut patet in conductis organis et motetis cantionibus et rondelis. vnde sciendum est quod hec mensura procedit ex quinque modis.
Rimo enim modo procedit hec mensura ex longhis omnibus aut ex longa et breui et longa usque ad finem et requirit primus modus naturaliter pausas longas trium temporum uel breues vnius tempus ut patet in hoc exemplo.
SEcundus modus procedit hec mensura ex breui et longa et breui usque ad finem et requerit iste modus naturaliter pausas duorum temporum et si apponantur in eo pause vnius temporis tunc secundus modus in primum conuertitur ut hic.
[f.27v] TErtio modo procedit hec mensura ex loga et duabus breuibus et longa usque in finem et requirit iste modus naturaliter pausas trium temporum ut hic
QVarto modo procedit hec mensura ex duabus breuibus et longa ex duabus breuibus usque in finem et requirit iste modus pausas ut tertius.
QVinto modo procedit hec mensura ex omnibus breuibus et semibreuibus et requirit iste modus naturaliter pausas. vnius temporis ut hic.
RAtio contrapunti est ista qui vult scire contrapunctum adiscat prius rationem manus et post ea cantum firmum deinde regulas istas que secuntur prima regula est ista.
In primis super ut possunt fieri quatuor voces videlicet ut mi sol fa ut per ut est vnisonus et est concordantia mi tertia et est disonantia sol est quinta et est consonantia la est sexta et est dissonantia tan in ascendendo quam in descendendo.
De contraponto minori.
Super re possunt fieri tres voces videlicet re fa la re per re est vnisonus et est concordantia fa est tertia et est dissonantia la est quinta et est consonantia tam in ascendendo quam in descendendo.
Super mi possunt fieri tres voces videlicet mi sol ut. mi per mi est vnisonus et est concordantia sol est tertia et est disonantia vt est tertia et est dissonantia tam in ascendendo quam in descendendo.
Super fa possunt fieri tres uoces videlicet fa la re fa per fa est vnisonus et concordantia la est dissonantia re est tertia et est dissonantia tam in ascendendo quam in descendendo.
Super sol possunt fieri tres uoces videlicet sol mi ut sol per sol est vnisonus et est est concordantia mi est tertia et est dissonantia vt est quinta et est consonantia tam in ascendendo quam in descendendo.
[f.28r] Super la possunt fieri quatuor voces videlicet la fa re ut la per la est vnisonus et est concordantia fa est tertia est disonantia re est quinta et est consonantia vt est sexta et est dissonantia tam in ascendendo quam in dessendendo
De contraponto secondo [de contraponto secondo m. alt. in marg.]
Super ut possunt fieri quatuor voces videlicet ut re fa la ut per ut est quinta et est consonantia re est sexta et est dissonantia fa est octaua et est concordantia la decima et est dissonantia tam in ascendendo quam in descendendo.
Super re possunt fieri tres voces videlicet re mi sol re per re est quinta et est consonantia mi est sexta et est dissonantia sol est octaua et est concordantia tam in ascendendo quam in descendendo.
Super mi possunt fieri quatuor voces videlicet mi fa la ut mi per mi est quinta et est consonantia fa est sexta et est dissonantia la est octaua et est concordantia ut est tertia et est est dissonantia tam in ascendendo quam in descendendo.
Super fa possunt fieri tres voces videlicet fa sol re fa per fa est quinta et est consonantia sol est sexta et est dissonantia re est tertia et est dissonantia tam in ascendendo quam in dessendendo.
Super sol possunt fieri quatuor voces videlicet sol la mi vt sol per sol est quinta et est consonantia la est sexta et est dissonantia vt est vnisonus et est concordantia tam in ascendedo quam in descendendo.
Super la possunt fieri tres voces la fa re la per la est quinta et est quinta et est consonantia fa est tertia et est dissonantia re est vnisonus et est concordantia tam in ascendendo quam in descendendo.
De tertio contraponto [de tertio contraponto m. alt. in marg.]
Super ut possunt fieri quatuor voces videlicet ut mi sol fa ut per ut viij et est concordantia mi decima et est dissonantia sol duodecima et est consonantia la est decimatertia et est disonantia tam in ascendendo quam in dessendendo.
Super re possunt fieri tres uoces videlicet re fa la re per re est viij et est concordantia fa est decima et est disonantia la est duodecima et est consonantia tam in ascendendo quam in descendendo.
Super mi possunt fieri tres voces videlicet mi sol ut mi per mi est octaua et est concordantia sol decima et est dissonantia ut sexta et est dissonantia tam in ascendendo quam in descendendo.
Super fa possunt fieri quatuor voces videlicet fa la re ut fa per fa octaua et est consonantia la decima et est dissonantia re vj et est disonantia ut quinta et est consonantia tam in ascendendo quam in descendendo.
Super sol possunt fieri tres uoces videlicet sol mi re sol per sol est viij et est concordantia mi vj et est disonantia re quinta et est consonantia tam in ascendendo quam in descendedo.
Super la possunt fieri quatuor voces videlicet la fa mi ut la per la est viij et est concordantia fa est sexta et est disonantia mi quita et est consonantia ut est tertia et est dissonantia tam in ascendendo quam in descendendo.
Ratio cotraponti
IN gamaut possunt fieri tres voces. scilicet. sol mi re sol quinta mi tertia re seconda duodecima.
In are possunt fieri quatuor voces. scilicet. la fa mi ut la decimaquinta fa decimatertia [f.28v] mi duodecima ut decima.
In bmi possunt fieri tres uoces. scilicet. sol fa re sol decimatertia fa duodecima re decima.
In .cfaut possunt fieri quatuor voces. scilicet. la sol.mi.ut. la xij. sol xij. Mi x. vt viij.
In .d.sol.re possunt fieri tres voces. scilicet. la.fa.re la duodecima fa decem re octo.
In elami. possunt fieri tres voces. scilicet. sol.mi.ut. sol decem. mi octo vt sex.
In ffaut. possunt fieri quatuor voces. scilicet. la fa re ut. la decima fa octaua re sexta ut quinta.
In gsolreut possunt fieri tres uoces. scilicet. sol mi re sol octaua Mi sexta. Re quinque.
In alamire possunt fieri quatuor uoces. scilicet. la fa mi vt. la octaua fa sexta mi quinque ut tertia.
In bfabmi possunt fieri tres voces. scilicet. sol fa re sol sexta fa quinta Re tertia.
De contraponto primo. [de contraponto primo m. alt. in marg.]
In csolfaut possunt fieri quatuor uoces. scilicet. la sol mi ut la sexta sol quinta mi tertia ut vnisonus
In dsolre possunt fieri tres voces. scilicet. la fa re la quinta fa tertia. Re vnisonus
In elami possunt fieri tres voces. scilicet. sol mi vt sol tertia mi vnisonus vt tertia.
In ffaut possunt fieri tres voces. scilicet. la fa re la tertia fa vnisonus re tertia.
In gsolreut possunt fieri tres voces. sol mi vt sol vnisonus Mi tertia vt quinta.
In alamire possunt fieri quatuor uoces. scilicet. la fa re ut. la vnisonus fa tertia re quinta vt sexta.
IN primo dico quod contr<.....> requirit hinc quatuor res silicet vocem consonantiam gradum et prolationem. E<.....> quod uoces musicales originaliter sunt septem silicet vnisonus seconda te<.....>nta sexta et septima de quibus due sunt consonantie due disonantie et tres <.....>sonantie sunt unisonus et quinta dissonantie sunt tertia et sexta diso<.....> ij iiij et vij de quibus procedunt omnes alies plus accute.
Exemplum de v <.....>cedit de octaua de seconda procedit decima de tertia procedit etiam decima de quarta pcedit undecima de quinta procedit duodecima de sexta procedit tertiadecima de septima procedit quartadecima de octaua procedit quintadecima qui habet suum originallem a vnisono et sic procedo de septem in septem possent bene esse uoces numero infinito sed distincte uoces sunt xx quo xx ponti sunt in manu vnde supradicti septem dat originale. Quid sit tonus et semitonus silicet voces dicte sunt formate de tono et semitono. Videndum est quid sit tonus et semitonus
Nota esse tonus sicut est .ut.re.re.mi.fa.sol.sol.la. et. econuerso quomodo videtur hic per exemplum:
[f.29r] SEmitonus intelligitur esse cum fit .mi.fa. siue .fa.mi. de quod tonis in semitonia sit formatur aliqua consonantia et dissonantia. ergo. dico [quod supra lin.] consonantia vnisonus non est formata de aliquo tono nec semitono quia tenor et contrapontum est in eodem loco sonus et ab uno ab alio non est aliqua distantia altitudinis nec basitudinis et qui amaret istam talem consonantiam vnisonum teneat sed altera consonantia formatam est tonis et semitonis per distantiam que est tenore contraponto consonantia quinta est formata tribus tonis et vno semitono sicut per exemplum videbis faciendo notas tenoris et note contraponti sunt uacue et tunc ista consonantia vocatur diapente sicut hic aparet per exemplum
Disonantia tertia est duarum spetierum silicet maioris et minoris
Disonantia tertia maior est formata duabus tonis et tunc talis tertia vocatur ditona sicut patet per exemplum.
Disonantia tertia minor est formata uno tono et uno semitono et tunc vocatur talis tertia semiditona sicut patet per exemplum.
Item inteligitur quarta duarum spezierum silicet quarta formata duobus tonis et vno semitono sicut esset .a.c.d.f. siue .d.a.g. siue .e.a. siue .g.c. siue .a.a.d. salendo sed nomine notarum quarta est formata. da .ut.fa.re sol.mi la est econuerso sicut hic uidebis.
Et hec est illa quarta quod non debemus uti in canti che sono atre quis amaret istam tallem quartam diateseron.
QVare dictum contra primis qurtam esse discordantia et difiniri quia sim ad presens sit trare consonantia dico quartam esse consonantiam in quantum verum vnam est alterius discordantie potes componere in tribus cantis quod non sit auditori in michinolo et per queste in questo si bastene a difinila essere consonanza subreuiata seconda spetia quarte. Intende quela che tre ton e formata si come serebe .e.a.b. molle. acuto. o da f a b quadro. de bfa.b.mi. o da b molle accuto ad e acuto e cossi laltri acuti e sup acuti. E questa cotale quarta debia chiamari tritono a diferentia de laltra supradicta quarta che formata de dui toni e de vno semitono doue questa chomo dico e formata de tri toni e non si debia questa vxare anzi fuzirla in omnia ordene de canto e pero ne fata demostratione differente per [f.29v] sauere piliare la cordante de la discordante la disonanza sexta e formata de quatro toni e de vno semitono come che ancora sia vnaltra spezie de sexta de la quale de soto ne trataro. E ancora de la quinta prohibita ma questa cotale sexta de chi vedo lo exeplo e quella che semplicemente debiamo vxare. Resposte come di doue spezie sono quinte e sexte.
Nota la quinta e la sexta come lialtre essere di do spezie dise luna quinta essere consonante e laltra discordantia de la consonante como debia essere formata e quale sia eza dito de sopra ma la discordante quinta si intende quela che formata de duo tono iii et de due semitoni si como sareue da bmi ad ffaut o da elami a b mole e da b quadro de bfabmi. ad ffaut. o da elami a b molle supra accuto e questa e quella quinta che nui non debiemo vsare si e non ge fosse agiunto uno certo segno el quale se giama diesis e sinifica al salire piu de vno semitono e alo discendere chi na meno vno semitono si che per ognia modo significa altezza e questa e la soa figura. La sexta consonante sie quella che o dito de sopra. La sexta discordante sie quella chie formata de tri toni e de dui semitoni si come sereue da a o da f o da bmi. a gsolreut o da .d. a b mole o da e a c e queste e quela sexta che nui non debiemo uxare se gia come la quinta non ze fosse agiunto el diesis. et cetera Quale sia consonantia o disonantia de supra e dito vii per fin a xx como che infinito numero possano essere le voxe per lo origina de supradite vii non segire demostratione si non per infinito in xx adune dico la octaua essere consonanza in quanto esse al origina da la vnison la quale e consonanza como dico e decima e dissonantia per che la lorigina da la terza la xii e consonanza per che la lorigine da la quinta la xiii e disonanzia per che la lorigine de la sexta la quintadecima e consonanza per che la procede da la octaua e la viii da vnisono la xvii e disonate per che la procede da la x e la x da la iii la xviiii e consonante per che la procede da la duodecima e la xii da la quinta la xx e disonanzia per che la procede da la xiii e la xiii de la vi e cosi e posibile a uedere e cognoscere de vii in vii tute le voxe consonante e disonante che sono da xx in su per infin a numero infinito e per lo principio e modo dato e questo basta quanto ale voxe e consonanzie.
Per che ueduto e de le voxe e de le consonanze come in principio ne fu dito che li son da uedere e che cosa sia grado e pero nota grado si intende quando dui cantando per vna medexina graue faciando contraponto o uero luno cantasse per vna graue e laltro per vnaltra ne luno ne laltro faciando mutatione ma per sono de piu spezie grande destintamente sia dimostrato qualli e quanti Adune dico li gradi essere quatro zoe grado de vnisono grado de quarta grado de quinta grado de octaua Ma conzo sia cosa che dico e nel capitolo de le consonanze che la vnisono de la origina aloctaua poterebisi due che cosi dessi origenn[?] grado de vnisono grado de octaua e non e cosi pero che le quinte de soto ne lo grado de vnisono tornaraueno quarta de sopra nel grado de octaua e pero di chiascuno trouarai dimostratione conuene che [f.30r] si facia grado de vnisono si itende quando el tenore cantasse per vna graue el contraponto per quela medexima grado de quarta si intende quando la luna graue alaltra zoe da la graue del tenore a quelo del contraponto a quarta como si el tenore cantasse per [sqb] quadro el contraponto per natura o in omnia modo che qurta fusse da luna graue alaltra grado de quinta. Intende quando da la graue del tenore a quela del contraponto a quinta come si el tenore cantasse per natura el contraponto cantasse per [sqb] quadro o in omnia modo que quinta auesse da luna graue alaltra grado de octaua si intende quando la graue del tenore. a quela del contraponto a octaua come si el tenore cantasse per natura graue el contraponto cantase per natura acuta o omnia modo che octaua fusse da luna graue alaltra. Et[?] se quinta quando consonanza e disonanza sono in chiascaduno grado e prima per grado de vnisono.
NEl primo grado zoe grado de vnisono posta zaschuna consonanza et disonanza che far si possa da ut. la e cosi in zascuno grado sefira e pero ut in grado de pari a due consonanze zoe pari quinta e due dissonanzie zoe terza e sexta la pari dice ut quinta che disse sol terza che dice mi sexta che dice la re a due consonanzia. e vna dissonanzia zoe pari quinta e terza pari che dice re quinta che dice la terza che dice fa mi a vna consonanzia e due dissonanzie zoe pari terza di soto e terza di sopra pari che dice mi terza di soto che dice ut terza di sopra che dice sol fa a vna consonanza e due dissonanzie zoe pari terza di soto terza di sopra pari che dice fa terza de soto che dice re terza di sopra che dice la. Sol a due consonanze e vna disonanza zoe pari quinta de soto et terza di soto pari che dice sol. quinta de soto che dice ut terza de soto che dice mi. la. a due consonanzie e due dissonanzie zoe pari e quinta de socto e sexta de socto e terza de socto pari che dice la quinta de socto che dice re sexta de socto che dice ut terza de socto che dice fa come in exemplo figurato apare fatiando le note del tenore plene e quele del contraponto vacue.
SEcondo grado zoe grado de quarta. vt a due consonanze e vna disonanzia zoe quinta octaua e sexta quinta che dice re octaua che dice sol sexta che dice mi. re a due consonanze e doe disonanze zoe octaua terza e sexta. octaua che dice la mi terza che dice ut sexta che dice fa e intendesse fa remoto de la quale remotione da poi la dimostratione di grado trataro che cio vole due mi a vna consonanzia e due dissonanzie zoe quinta terza e sexta quinta che dice fa remoto tertia che dice re sexta che dice sol remoto fa a due consonanzie e due disonanze zoe pari quinta terza sexta pari che dice ut quinta che dice sol terza che dice mi sexta che dice la sol a due cosonanze e vna dissonanza. zoe pari quinta e terza pari che dice re quinta che dice la terzia che dice fa la a vna consonanza e doe dissonanze zoe pari terza de soto e terza de sopra. pari che dice mi terza de soto che dice ut terza de sopra che dice sol como per questo exemplo ve voio demostrare:
[f.30v] NEl terzo grado zoe grado de quinta vt a doe consonanze e doe dissonanze zoe quinta viii vi x quinta che dice ut. viii che dice fa vi che dice re x che dice la re
